Op 26 januari 2025 is de derde locatie van de H. Dominucus (Het Steiger) gesloten. De H. Dominicus was een van de oudste parochies in Rotterdam, gesticht bij de komst van de Dominicanen in 1446. De kerk bevond zich in het centrum van de stad en deed dienst als Citykerk. Ook was zij betrokken bij het Laurensberaad, het oecumenisch overleg.
Het gebouw is een Rijksmonument. Klik hier voor een virtuele rondleiding

Op 1 januari 2016 is de vierde locatie, die van de H. Joseph, oorspronkelijk gevestigd aan de West-Kruiskade, maar sinds de jaren 1960 aan de Nieuwe Binnenweg gesloten.

Wie was de H. Dominucus?

Dominicus werd op 8 augustus 1172 geboren binnen een familie van landadel. Zijn ouders kozen een kerkelijke loopbaan voor hun zoon. Dominicus zal dus met grote instemming een weg gaan, die hij niet zonder meer zelf had gekozen! Als student op de universiteit van Palencia beschikte hij over eigen boeken, iets wat in die tijd een enorm kapitaal betekende, omdat zij met de hand moesten worden geschreven. Er brak in Palencia een grote hongersnood uit. Dominicus verkocht alles wat hij bezat, zelfs die boeken om armen aan eten te helpen. "Ik hoef geen dode perkamenten te bestuderen, terwijl de mensen omkomen van de honger", zei hij. Dat tekent voor mij Dominicus. Hij deed dit prachtige gebaar, niet omdat hij met zijn eigen verleden overhoop lag, zoals Franciscus; niet omdat hij schitterende idealen had over "Vrouwe armoede"; maar spontaan en vanzelfsprekend, want reagerend op de concrete werkelijkheid, waarin hij leefde.

Na zijn priesterwijding werd Dominicus kanunnik, lid van het kathedraal kapittel van Osma. Hier leidde hij het besloten leven volgens kloosterregels, dat vooral was gericht op openbare eredienst, persoonlijk gebed en studie. En weer valt het zijn tijdgenoten op, dat hij dit met hart en ziel deed: leven in het hier en nu en daarin God zoeken. Dan vraagt zijn bisschop Diego om hem te vergezellen op een diplomatieke zending vanwege koning Alfonso VII. Op een avond in 1203 onderbraken Diego en zijn gevolg hun reis om in Toulouse te overnachten. Dominicus raakte in gesprek met de herbergier en bemerkte dat deze aanhanger was van een radikaal-christelijke sekte, die in woord en levensstijl protesteerde tegen de macht en rijkdom van de kerk. Was dat nou de manier om de arme Jezus te volgen, die geen steen had om zijn hoofd op neer te leggen?

Dit gesprek duurde de gehele nacht en toen het morgen werd waren er twee mannen bekeerd: de herbergier keerde terug in de Katholieke kerk en Dominicus was bekeerd tot het idee, dat je het Evangelie sober en op het niveau van doodgewone mensen moest brengen en niet vanuit hoogverheven macht en rijkdom. De ketterse beweging had in Zuid - Frankrijk een grote aanhang gekregen, mede omdat de aanhangers deden wat zij zeiden en dus predikten in soberheid en zonder machtsvertoon. Weer ontmoette Dominicus zijn God en zijn roeping in de "toevallige" omstandigheid van een gesprek in de herberg.

Rond Diego en Dominicus verzamelde zich nu een groep predikers, die de idealen van de ketterse beweging in Zuid-Frankrijk tot de hunne maakten, maar wel het zuivere Evangelie verkondigden, zo waarachtig en sober mogelijk. In 1216 werd de "Orde der predikers" door de paus erkend en zo werd een ketterse protestbeweging opgenomen als oppositie binnen de Rooms Katholieke kerk. Schrik dus niet, als u bemerkt, dat wij nog steeds oppositie voeren binnen de kerk-van-nu!

Het eerste dominicaner klooster was een convent van vrouwen, vaak van adel en intelligent, die geraakt waren door de ketterse beweging, maar zich nu bij Dominicus aansloten, omdat hij haar idealen binnen de kerk vorm gaf. Dominicus zond zijn volgelingen naar de nieuw ontstane steden. De kinderen van de stadsburgers gingen immers studeren en werden kritischer, ook op het doen en laten van de officiële kerk. Precies daar moesten er dus predikers komen, die de intellectuele uitdaging van deze kritisch geworden burgers konden beantwoorden. Maar dat niet vanuit een verheven positie, maar waarachtig en sober. Zo kwamen er al zeer snel na de stichting dominicaanse conventen in Parijs en Bologna, in Keulen en Utrecht, in Groningen en Den Haag.

Later zal de geleerde Dominicaan St. Thomas van Aquino (rond 1250) het ideaal van de Dominicanen als volgt formuleren: "Contemplata aliis tradere": Wat je in gebed, in studie, in meditatie echt tot eigen en tot heilig gemaakt hebt in jezelf, dat precies mag en moet je aan anderen doorgeven.

Dominicus legde ontzaglijke afstanden te voet af om zijn confraters in allerlei Europese steden op te zoeken. Vaak verzocht hij dan zijn medereizigers om wat vooruit te lopen, zodat hij al lopende alleen kon zijn met zijn God. Ontroerend zijn de primitieve tekeningetjes, die een Dominicaan maakte. Hij zag ` s nachts licht in de kapel branden en betrapte Dominicus, die in allerlei lichaamshoudingen tot zijn God bad. Later probeerde de Dominicaan deze gebedshoudingen vast te leggen in 12 of zelfs 15 tekeningen. (Zo New Age-achtig is dit "gebed-in-gebaren" blijkbaar dus niet!) Dominicus overleed in 1221.Door Leo de Jong o.p..

Wie was Joseph?

Joseph of Jozef (Hebreeuws: יוֹסֵף, Yosef; Grieks: Ἰωσήφ) was volgens het Nieuwe Testament de pleegvader, of "voedstervader", van Jezus Christus. Hij was timmerman van beroep.

Afstamming

In de evangeliën Matteüs en Lucas staan onderling afwijkende stambomen van Jezus. Volgens Matteüs was Jozef een zoon van Jakob [volgens Lucas was hij een zoon van Eli].

Deze stambomen zijn historisch gezien problematisch. De stambomen in Matteüs en Lucas waren bedoeld om aan te tonen dat David, via Jozef, een verre voorvader van Jezus was. In de laatste twee eeuwen voorafgaande aan het ontstaan van het christendom ontstond namelijk de overtuiging dat de beloofde Messias een afstammeling van koning David zou zijn. De afstamming van Jezus als nakomeling van David komt al voor in de vroegste christelijke geschriften. [5] Volgens sommigen kan het verschil tussen de stambomen in Matteüs en Lucas verklaard worden door een leviraatshuwelijk. [6] Ook Maria, de moeder van Jezus, zou volgens een traditie een nakomeling van David zijn.

Vader van Jezus

Volgens Matteüs en Lucas was Jozef verloofd met Maria, die zwanger werd zonder gemeenschap met haar verloofde te hebben gehad. Jozef "wilde haar niet in opspraak brengen en dacht erover haar in het geheim te verstoten". In een droom verscheen echter de engel van de heer die Jozef vertelde dat Maria zwanger was door de Heilige Geest. Jozef kon gerust met Maria trouwen, hetgeen hij deed.

Volgens Lucas woonde Jozef in Nazaret en reisde hij in verband met een volkstelling met Maria naar Bethlehem "om zich te laten inschrijven". Toen zij in Bethlehem waren aangekomen, begon de bevalling en werd Jezus daar geboren.

Vlucht naar Egypte

Matteüs beschrijft hoe na Jezus' geboorte wijzen uit het oosten zochten naar de pasgeboren "koning van de Joden". Herodes hoorde hiervan en gaf zijn soldaten bevel om naar Bethlehem te gaan en alle jongetjes tot twee jaar oud te doden (de kindermoord van Bethlehem. Een engel verscheen echter in een droom aan Jozef en droeg hem op om samen met Jezus en Maria naar Egypte te vluchten.

Volgens hetzelfde verhaal kreeg Jozef na een tijd van een engel het bericht dat Herodes was gestorven. Jozef achtte het echter niet veilig om terug te keren naar Judea omdat de gewelddadige Herodes Archelaüs de nieuwe koning van Judea was. Daarom weken ze, na een aanwijzing in een droom, uit naar Nazaret in Galilea.

Laatste vermelding

De laatste keer dat hij wordt genoemd in de Bijbel is toen Jezus 12 jaar oud was. Tijdens Jezus' verdere optreden wordt Jozef niet genoemd, behalve om Jezus aan te duiden als Jozefs zoon.

Maria was aanwezig toen Jezus werd gekruisigd. Toen Jezus haar zag staan naast "de leerling van wie hij veel hield", verklaarde hij hen moeder en zoon. Vanaf dat moment nam deze leerling Maria in huis. Mede om deze passage wordt verondersteld dat Jozef toen al overleden was. De kerkvader Hiëronymus stelde dat Jozef al voor de doop van Jezus was gestorven, apocriefe geschriften houden het op voor de kruisiging van Jezus, in het bijzijn van Jezus.

Bron: Wikipedia